Een simpele boodschap van een rechtgeaarde Surinamer, aan alle kiezers en DNA, DR en RR kandidaten voor de verkiezingen van 25 mei a.s.
Hierbij een tekst van een goede vriend, die net als ik half in Nederland en half in Suriname woont en nog zeer bij ons geboorteland betrokken is.
Suriname is een land met nauwelijks 600.000 inwoners. Dat zijn ongeveer 150.00 gezinnen (4 personen per gezin).
Met de diaspora erbij is sprake van circa 1 miljoen Surinamers.
Suriname is qua inwonertal niet groter dan de provincie Utrecht!
Ja, ons land is groot en vooral het achterland is nog moeilijk bereikbaar.
Wat mij bezig houdt is de vraag waarom onze politici en onze bestuurders, er nu al bijna 50 jaar niets van bakken!
Er zijn perioden van opbouw en daarna weer van afbraak. Dat is du no du (water naar zee dragen)!
Bijna niets functioneert goed in ons land: we hebben geen goed en transparant bestuur, geen betrouwbare stroom en water toevoer, geen goed onderwijs, gezondheidszorg, woningbouw en infrastructuur (wegen en bruggen).
Zelfs met de werkgelegenheid en het veiligheidsgevoel van burgers is het slecht gesteld!
Meer dan de helft van de beroepsbevolking is in dienst van de (semi)overheid en de rest zit bij het bedrijfsleven of is ‘self employed’ (huisvlijt e.d.), maar er is buiten de dienstverlening en hospitality (Ecotoerisme) nauwelijks (deviezen genererende, dus mede op export gerichte) bedrijvigheid, die geld en werk oplevert.
Het kan toch niet zo moeilijk zijn om Suriname eindelijk tot welzijn en welvaart te brengen? Moeten we het alleen van de pas in 2028 verwachte inkomsten uit olie en gas laten afhangen? Bewezen is dat zulks zonder goed bestuur ons volk ook niet gaat verheffen en dan heeft de braindrain en -waste onze kansen ook al verkleind.
De vraag is of we om eindelijk welzijn en welvaart te realiseren 17 ministeries nodig hebben, want dat vraagt automatisch om 17 ministers, 17 directeuren en 17 onder-directeuren. Dat vraagt ook om een veelvoud aan afdelingshoofden en ambtenaren. Dan heb ik het nog niet eens over hun huisvesting, inventaris, auto’s en brandstof. Te bedenken dat we nog een President en Vice-President hebben. Elk met een eigen Kabinet en b.v. hun eigen communicatiedienst.
Ook hebben diverse politici en ambtenaren, niet 1 maar 2 of zelfs 3 betaalde functies. “Werk” waarvoor ze vaak niet eens hoeven te arbeiden of zelfs op dagen!
Verder zijn er nog meer dan 100 (!) semi-overheidsinstellingen en -bedrijven, met een eigen directeur, staf en andere functionarissen, plus met elk een Raad van Commissarissen. Ook zitten meerdere RVC-leden in meerdere (betaalde!) RvC’s! Indien deze zogeheten parastatale bedrijven en/of instellingen al wat opleveren, zijn het vaak nyan patu’s voor partij loyalisten! Wanneer ze hun eigen broek niet kunnen ophouden, moet de staat bijspringen (referte de SLM en de SWM).
Echter, dan zijn we er nog niet. Er is ook nog sprake van 18 (!) Districts Commissarissen, die verantwoordelijk zijn voor het bestuur van de tien districten en hun respectieve ressorten. Paramaribo heeft meerdere DC’s. Het district Sipaliwini heeft, vanwege zijn uitgestrektheid en diverse bevolkingsgroepen, zeven afzonderlijke districtscommissarissen, elk toegewezen aan een specifiek ressort.
Al deze commissariaten hebben vervolgens even veel secretarissen met hun staf en personeel. Bovengenoemde “notabelen” moeten dienstauto’s en beveiligers hebben. Beveiligers die soms worden onttrokken aan de normale politiedienst. Dit, terwijl bekend is dat de politie onderbezet is.
Dit terwijl het veiligheidsgevoel van de gewone burger al zwaar onder druk staat.
Wanneer wordt dit logge, inefficiënte en ineffectieve overheidsapparaat eindelijk grondig gesaneerd?
Waar zijn al die ministeries voor nodig? Gaat het uitsluitend om het accommoderen van politieke loyalisten? Kennelijk wel.
Suriname zou het met gemak met 10 ministeries moeten kunnen stellen.
De staat zou ‘mean, lean and clean’ moeten worden. Dan kan je de overgebleven gekwalificeerde ambtenaren ook beter belonen en zijn ze minder vatbaar voor corruptie. Aan de vastgestelde verzwakking van het staatsapparaat en haar instituties moet een gerichte impuls worden gegeven.
Meer dan de helft v/d ambtenaren zou aan de hand van een saneringsplan moeten kunnen afvloeien. Daartoe moet er meer werkgelegenheid in de private sectoren worden gecreëerd. Dit, met name in de productieve en dienstverlenende sectoren. Ook pensioenbetalingen aan de honderden gewezen ministers, zou via wetgeving verder moeten worden aangepast .
Hiermee zou de salarisdruk op de staat, substantieel afnemen en zou de vrijgekomen ruimte aan andere noodzakelijke voorzieningen kunnen worden besteed.
Kortom, stel uzelf de vraag: welke partij(en) is/zijn bereid en in staat de boel drastisch te saneren?
Ja, het achterland moet eindelijk worden ontsloten. Er moeten nog meerdere wegen en bruggen worden aangelegd. Dat zou de ontwikkeling ten goede kunnen komen! Maar we weten allemaal dat niets zo gevoelig is voor de grootste vijand van het volk, zijnde de CORRUPTIE, dus ook het eerlijk gunnen van infrastructurele werken, verdient aandacht!
Je denkt onbewust dat die wegen en bruggen er misschien nog niet moeten komen. Zo lang wetten en regels, maar vooral ook een betere moraal en effectief toezicht op handhaving, niet ‘in place’ zijn. Verdere ontsluiting van het binnenland daarvoor, zou ertoe kunnen leiden dat die makkelijk toegankelijk gemaakte gebieden, ook worden verpest, verkaveld en vervuild.
Landgenoten, ik pretendeer niet volledig te zijn, maar dan speelt o.a. nog de kwestie van onze natuurlijke hulpbronnen. Ons door de Almachtige gegeven ‘on- shore en offshore rijkdommen. Ten eerste worden nog veel van deze rijkdommen illegaal weg gesmokkeld en wordt door de meeste exploitanten geen of onvoldoende (export) belasting betaald! Eigenlijk moeten we stemmen op politieke partijen, die het weg (laten) dragen van onze vis, ons hout, goud en zeldzame mineralen STOP ZETTEN! In plaats daarvan moeten we dergelijke grondstoffen lokaal verwerken tot halffabrikaten en zelfs eindproducten.
Door zelf of samen met buitenlandse corporaties in joint ventures productie bedrijven op te zetten, creëren we economische meerwaarde en werkgelegenheid.
Waar dat (nog) niet kan, moeten we die rijkdommen desnoods laten liggen voor komende generaties.
De staat zou zich moeten leren beperken tot het scheppen van het kader waarbinnen het particulier initiatief kan gedijen. De staat moet er vervolgens op toezien dat zij zelf haar rechtmatig aandeel neemt uit de al bestaande en alsnog te realiseren bedrijvigheid. Tevens moet de ondernemersgeest worden gestimuleerd..
Niet alleen loontrekkers, maar ook ondernemers moeten naar draagkracht belasting betalen.
Dan kunnen andere primaire levensbehoeften van en voor ons volk ook beter worden betaald en geregeld, zoals onderwijs, gezondheidszorg, woningbouw, veiligheid, handhaving van wetten en regels en onderhoud en aanleg van infrastructuur.
Wat ik tenslotte onder jullie aandacht wil brengen is dat wij Surinamers niet in Afrika, Azië of Europa geboren zijn, maar hier in Suriname! De etnische politiek, die in de afgelopen bijna 50 (!) jaar is bedreven staat duurzame ontwikkeling in de weg. Nu het emancipatieproces van de meeste bevolkingsgroepen zich al heeft voltrokken is deze politiek ook niet meer nodig. Hooguit kan je stellen dat er nog bijzondere aandacht uit moet gaan naar kansengelijkheid voor alle Surinamers.
Maar eerst en vooral moeten we Surinamer zijn en hebben we leiders nodig die van alle Surinamers houden!
Stem dus niet meer op politici omdat ze op je lijken, maar op politici die integer zijn en het algemeen Surinaams belang willen dienen!
Ik roep u daarom op om er samen op toe te zien dat we goede leiders kiezen en zelf goede volgers (kritische burgers) zijn. Wij moeten leiders kiezen die integer en verstandig zijn en niet zichzelf en/of mensen die op ze lijken willen dienen. Wij moeten pro-actieve volgers zijn, die onze betrokkenheid niet alleen bij deze verkiezingen tonen, maar via onze politieke partijen en maatschappelijke organisaties, ook erna gebruiken om de gekozen politici en bestuurders dagelijks kritisch te begeleiden, om te beginnen bij het saneren van de overheid.
H. SM
